Postępowanie upadłościowe jest skomplikowanym procesem prawnym, który angażuje zarówno dłużnika, jak i wierzycieli. Warto wiedzieć, jakie przepisy regulują poszczególne etapy postępowania oraz jakie role pełnią poszczególni uczestnicy. W tym artykule omówimy kluczowe przepisy dotyczące wniosku o ogłoszenie upadłości, roli kuratora oraz istotnych aspektów formalnych, które mogą mieć wpływ na przebieg postępowania.
1. Uczestnicy postępowania upadłościowego
Zgodnie z art. 26 ustawy – Prawo upadłościowe (dalej „Pr. up.”), uczestnikami postępowania upadłościowego są wnioskodawca oraz dłużnik. Oznacza to, że każda osoba fizyczna lub prawna, która składa wniosek o ogłoszenie upadłości, staje się automatycznie uczestnikiem tego procesu. Dodatkowo, w przypadku upadłości przedsiębiorstwa państwowego lub spółki Skarbu Państwa, sąd ma obowiązek zawiadomić odpowiednie organy, które mogą przedstawić swoją opinię w sprawie w ciągu dwóch tygodni.
2. Rola kuratora w postępowaniu upadłościowym
Sąd upadłościowy wyznacza kuratora, gdy dłużnik nie ma zdolności procesowej, a także gdy brak funkcjonujących organów dłużnika, będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Kurator pełni funkcję przedstawiciela dłużnika w postępowaniu upadłościowym, zarządzając jego sprawami i majątkiem. Wynagrodzenie kuratora ustala sędzia-komisarz, który bierze pod uwagę nakład pracy wymagany w danej sprawie.
Co istotne, ustanowienie kuratora nie wyklucza możliwości naprawy braków w składzie organów dłużnika ani uzyskania zdolności procesowej przez dłużnika, gdy takie możliwości się pojawią. Kurator działa tymczasowo, do momentu uregulowania kwestii prawnych związanych z funkcjonowaniem dłużnika.
3. Niejawność postępowania i jego formalny charakter
Posiedzenia sądu w sprawach upadłościowych mają zazwyczaj charakter niejawny, co oznacza, że są przeprowadzane bez udziału osób trzecich. Sąd ma obowiązek wydać postanowienie w sprawie ogłoszenia upadłości w ciągu dwóch miesięcy od złożenia wniosku. W przypadku, gdy decyzja sądu o ogłoszeniu upadłości zostanie zaskarżona, sąd drugiej instancji ma miesiąc na jej rozpatrzenie. Wszelkie ważne informacje dotyczące toczącego się postępowania są publikowane w odpowiednich rejestrach, co pozwala na ich bieżącą kontrolę przez zainteresowane strony.
4. Złożenie i zwrot wniosku o ogłoszenie upadłości
Przepisy przewidują możliwość zwrotu wniosku o ogłoszenie upadłości, jeśli sprawa nie może być kontynuowana z powodu braków formalnych. Dotyczy to przede wszystkim sytuacji, gdy brakuje prawidłowego adresu dłużnika lub nie zostały wykonane inne zarządzenia sądu. Sąd może również uznać cofnięcie wniosku za niedopuszczalne, jeżeli prowadziłoby to do pokrzywdzenia wierzycieli. Dłużnik, który po złożeniu wniosku ureguluje swoje zobowiązania wobec wnioskodawcy, nie zatrzyma w ten sposób dalszego biegu postępowania.
5. Przesłuchanie dłużnika i inne czynności dowodowe
W trakcie postępowania sąd może zdecydować o przesłuchaniu dłużnika oraz wierzyciela, który złożył wniosek o ogłoszenie upadłości. Przesłuchanie to odbywa się zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, a sąd może wezwać dłużnika do złożenia wyjaśnień na piśmie w przypadku, gdy osobiste przesłuchanie nie jest możliwe. W szczególnych przypadkach, sąd może wymagać notarialnego poświadczenia podpisu dłużnika, aby zwiększyć wiarygodność złożonych wyjaśnień. Dowody uzyskane w ten sposób mają istotne znaczenie w dalszym przebiegu postępowania.
6. Koszty sądowe w postępowaniu upadłościowym
Koszty związane z postępowaniem upadłościowym ponosi dłużnik, jeśli wniosek o ogłoszenie upadłości został cofnięty po spełnieniu zobowiązań lub w przypadku oddalenia wniosku przez sąd. Dłużnik jest również zobowiązany do pokrycia kosztów poniesionych przez wierzyciela. Sąd może również zażądać od wnioskodawcy zaliczki na pokrycie wydatków związanych z postępowaniem. Brak wpłaty zaliczki może skutkować odrzuceniem wniosku, co jest istotnym aspektem dla wierzycieli, którzy chcą uruchomić postępowanie upadłościowe.
7. Sankcje za złożenie wniosku w złej wierze
Jeśli wniosek o ogłoszenie upadłości zostanie złożony przez wierzyciela w złej wierze, sąd może nie tylko oddalić wniosek, ale także obciążyć wierzyciela kosztami postępowania oraz nałożyć obowiązek złożenia publicznego oświadczenia. W takich przypadkach, dłużnik oraz osoby trzecie mają prawo domagać się odszkodowania za szkody powstałe w wyniku nieuzasadnionego wniosku.
Podsumowanie
Znajomość przepisów dotyczących postępowania upadłościowego pozwala lepiej zrozumieć, jakie obowiązki spoczywają na dłużniku oraz wnioskodawcy, a także jakie są konsekwencje prawne podejmowanych działań. Jeśli zastanawiasz się nad złożeniem wniosku o upadłość, warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże w przeprowadzeniu tego procesu zgodnie z przepisami prawa.
Masz pytania dotyczące upadłości? Skontaktuj się z naszą kancelarią:
📞 [+48 726 886 898]
📧 [kontakt@kpz.com.pl]
Zapraszamy również do śledzenia naszych mediów społecznościowych, gdzie znajdziesz więcej informacji na temat prawa upadłościowego i restrukturyzacji.
