Ogłoszenie upadłości wywołuje szereg istotnych skutków prawnych w odniesieniu do majątku osoby lub przedsiębiorstwa, wobec którego ogłoszono upadłość. Regulacje te są precyzyjnie uregulowane w przepisach prawa upadłościowego, a kluczowe kwestie dotyczące masy upadłości zawarte są m.in. w art. 61-75 ustawy. Poniżej omówiono najważniejsze skutki dotyczące majątku upadłego.
Masa upadłości a majątek upadłego
W momencie ogłoszenia upadłości, cały majątek upadłego staje się częścią tzw. masy upadłości. Masa ta jest zarządzana przez syndyka i zaspokaja się z niej wierzycieli upadłego. Dotyczy to zarówno majątku, który upadły posiadał w dniu ogłoszenia upadłości, jak i majątku nabytego w toku postępowania upadłościowego. Ważne jest, że do masy tej mogą być wyłączone pewne składniki majątku.
Wyłączenia z masy upadłości
Przepisy wprowadzają katalog wyłączeń, które mają na celu ochronę podstawowych potrzeb życiowych upadłego. Do masy upadłości nie wchodzi m.in. mienie wyłączone od egzekucji, a także wynagrodzenie za pracę upadłego, jednak tylko w części, która nie podlega zajęciu.
W przypadku osób fizycznych istotne są również wyłączenia dochodów na określonym poziomie. Mają one na celu zapewnienie minimalnych środków do życia. W sytuacji, gdy upadły nie utrzymuje innych osób, wyłączeniu podlega część dochodu odpowiadająca 150% kryterium dochodowego z ustawy o pomocy społecznej. Jeżeli upadły utrzymuje inne osoby, dochód wyłączony z masy upadłości jest odpowiednio wyższy i zależy od liczby osób utrzymywanych.
Ochrona szczególnych interesów upadłego
W przypadku osób, które mają szczególne potrzeby, np. wynikające ze stanu zdrowia lub sytuacji mieszkaniowej, sędzia-komisarz może elastycznie ustalić część dochodu, która nie wejdzie do masy upadłości. Może to nastąpić na wniosek syndyka lub upadłego. Decyzja ta ma na celu zapewnienie, aby upadły oraz jego bliscy nie zostali pozbawieni niezbędnych środków do życia w czasie trwania postępowania upadłościowego.
Zarządzanie masą upadłości i rola syndyka
Z dniem ogłoszenia upadłości upadły traci prawo do zarządzania swoim majątkiem oraz rozporządzania nim. Zarządzaniem majątkiem zajmuje się syndyk, który ma za zadanie zabezpieczenie interesów wierzycieli poprzez odpowiednie gospodarowanie składnikami majątkowymi wchodzącymi do masy upadłości. Syndyk dokonuje m.in. spisu inwentarza oraz wycenia majątek upadłego.
Ważnym elementem procesu jest również możliwość wyłączenia pewnych składników mienia z masy upadłości. Jeśli np. określone mienie nie należy do upadłego, osoby trzecie mogą złożyć wniosek o wyłączenie takiego mienia z masy. W sytuacji, gdy wniosek o wyłączenie zostanie oddalony, istnieje możliwość złożenia powództwa do sądu upadłościowego.
Ochrona mienia socjalnego i funduszy specjalnych
Niektóre środki, np. te zgromadzone na zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, są chronione przed włączeniem do masy upadłości. Środki te są przeznaczone na pomoc pracownikom upadłego oraz ich rodzinom i nie mogą zostać zajęte na rzecz wierzycieli. Funduszem tym zarządza syndyk, który musi wydatkować zgromadzone środki zgodnie z przepisami.
Ograniczenia dla mienia specjalnego przeznaczenia
Przepisy wprowadzają ochronę mienia specjalnego przeznaczenia, jak np. mienie przeznaczone na pomoc dla uczestników systemu ochrony. W szczególnych przypadkach prawo precyzyjnie wskazuje, że takie mienie nie może być wykorzystane do zaspokojenia wierzycieli upadłego, chyba że spełnione są szczególne warunki.
Podsumowanie
Ogłoszenie upadłości powoduje, że majątek upadłego przekształca się w masę upadłości, z której mają być zaspokojeni wierzyciele. Jednakże przepisy zapewniają pewne wyłączenia i ograniczenia, które mają na celu ochronę interesów samego upadłego, jego bliskich, a także osób trzecich. Szczególną rolę w postępowaniu odgrywa syndyk, który zarządza majątkiem upadłego i dąży do jak najbardziej efektywnego zaspokojenia roszczeń wierzycieli.
Jeżeli masz dodatkowe pytania lub potrzebujesz wsparcia, skontaktuj się z naszą kancelarią!
📞 Telefon: 726 886 898
📧 E-mail: kontakt@kpz.com.pl
